(50 Hz Laders)
Met conventionele laders worden alle 50 Hz laders bedoeld, ook wel aangeduid als lineaire of transformatorladers. Zij transformeren de hoge netspanning met behulp van een transformator aan de primaire zijde omlaag naar een lagere wisselstroomspanning aan de secundaire zijde. Zulke transformatoren zijn relatief zwaar door de grote ijzerkern die nodig is voor de frequentie van het lichtnet (50 Hz) Vervolgens wordt de 50 Hz wisselstroom met diodes gelijkgericht naar gelijkstroom om de accu mee te laden. Dit is geen zuivere gelijkstroom en spanning, maar deze pulseert enigszins omdat netspanningsfluctuaties aan de primaire zijde van de transformator overeenkomstige schommelingen veroorzaken aan de secundaire kant. Dit wordt rimpelspanning genoemd en veroorzaakt het brommende geluid in de lader en de batterij. Met name VRLA accu's zijn erg gevoelig voor rimpelspanning zodat op termijn de levensduur ernstig kan worden bedreigd.
Het rendement van een convertionele lader ligt rond de 75% - met andere woorden: er gaat een kwart meer elektrische energie naar de primaire zijde van de lader, dan er aan de secundaire zijde uitkomt.
Hoogfrequentladers
Bij een hoogfrequentlader wordt de wisselspanning direct gelijkgericht, waarna een elektronische schakeling (chopper) deze gelijkspanning omzet in wisselspanning met een veel hogere frequentie dan die van het lichtnet. Deze wordt door een lichte hoogfrequent-transformator met ferrietkern omgezet in een mooie vlakke spanning zonder rimpel. Netspanningsfluctuaties hebben op die manier geen invloed op de uitgangsspanning. Daardoor is een HF-lader geschikt voor alle types loodzwavelzuuraccu’s: lood-antimoon, hybride, CaCa, AGM en Gel.
Het rendement van een hoogfrequentlader is met meer dan 90% belangrijk hoger dan van een lineaire lader. Ook het gewicht verschilt sterk. Door het ontbreken van een zware transformator en het gebruik van kleine elektronische componenten is het volume en gewicht van de HF-lader vier tot vijf maal kleiner dan een vergelijkbare 50Hz lader.
Microprocessorgestuurde meertrapsladers
Een laadspanning van 13.8V is voldoende om onder normale omstandigheden een loodzwavelzuuraccu te laden zonder deze te oveladen en dat is precies wat er in een eenvoudige lader gebeurt. Helaas zal de accu dan slechts voor 75% geladen worden.
Microprocessorgestuurde meertrapsladers daarentegen zijn in staat om middels een nauwkeurige dosering van laadspanning en laadstroom in een aantal stappen tot een volledig geladen accu te geraken. Als dat bijvoorbeeld in drie stappen gebeurt spreken we van een drietrapslader. Soms wordt er door de microprocessor niet alleen rekening gehouden met stroom en spanning, maar ook met de temperatuur van de accu. Met name voor gelaccu's, die extreem gevoelig zijn voor de combinatie laadspanning en temperatuur, is temperatuurgecompenseerd laden van levensbelang!
VMF hoogfrequentladers doorlopen maar liefst acht stappen om de accu correct en volledig te laden en in goede conditie te houden.
1) | Testen | De accu wordt getest op conditie en ladingstoestand. |
2) | Soft charge | Wanneer de accu zo diep ontladen is dat deze geen normale laadspanning accepteert wordt eerst met een zeer kleine laadstroom geladen. |
3) | Desulfatering | Wordt toegepast wanneer de accu langere tijd niet is gebruikt en daardoor is gesulfateerd. |
4) | Bulk lading | De accu wordt met een constante stroom geladen tot circa 85% van de volledige capaciteit. |
5) | Absorptielading | De accu wordt met een constante spanning geladen tot circa 98% van de volledige capaciteit. |
6) | Nalading |
Een met 0,4V verhoogde laadspanning tot circa 100% van de volledige capaciteit is bereikt. |
7) | Testen | De accu wordt getest op het vasthouden van lading. |
8) | Onderhoudslading | De lader meet doorlopend de spanning en begint met laden zodra de spanning lager wordt dan 12,6V. |
Druppelladers / onderhoudsladers
Als een accu gedurende langere tijd buiten gebruik wordt gesteld kan een onderhoudslader, ook wel druppellader genaamd, voorkomen dat door zelfontlading de accu niet meer inzetbaar zodra dat wordt gevraagd. Voorbeelden zijn de overwintering in motorfiets, boot of caravan. Maar ook voor een weinig gebruiikte klassieker of auto's in een showroom kan een druppellader verrassingen voorkomen.
Vrijwel alle meertrapsladers schakelen na lading automatisch over op onderhoudslading. De lader kan dan onbeperkt aangesloten blijven. De lader type VMF MC is niet alleen geschikt voor het laden van motoraccu's, maar kan ook prima fungeren als druppellader voor grote accu's.
Tractieladers
Meer nog dan in een automotive toepassing is een goed afgestemde lader essentiëel voor de levensduur van een tractiebatterij.
We onderscheiden twee soorten laders: conventionele Wo-Wa laders en de nieuwe generatie hoog frequent (HF) laders. Wo-Wa is een gecombineerde tweetraps laadmethode met constante spanning en stroom, waarbij de batterij gecontroleerd sneller wordt geladen. HF-laders nemen ten opzichte van conventioneel een grote vlucht.
Hoewel conventionele laders hun werk al jaren voorbeeldig doen, zijn er technisch, maar ook economisch gesproken eigenlijk geen argumenten meer te bedenken om niet over te schakelen op de moderne computergestuurde HF-laders. Het rendement van een HF-lader ligt op circa 90 procent, gecombineerd met zuurcirculatie - of beter nog met pulstechniek - kan dit zelfs oplopen tot circa 94 procent. Conventionele laders hebben een maximaal rendement van 75 procent. Een kwart van alle erin gestopte energie, verdwijnt ten gevolge van omzettingsverliezen als nutteloze warmte. Computergestuurde HF laders geven een betere beheersing van het laadprogramma, wat weer leidt tot een lager stroomverbruik. Een lagere laadstroom geeft weer minder warmteontwikkeling in de batterij, wat de levensduur van de batterij en het verbruik van demi-water ten goede komt.
Door de lagere laadstroom kan de laadinstallatie veelal lichter afgezekerd worden (16 A in plaats van 32 A). Lichtere HF-laders tot circa 48 V/600 Ah kunnen uit de voeten met een gewoon huis-tuin-keuken-stopcontact van 230 V/16 A. Zwaardere uitvoeringen tot circa 80 V/750 Ah werken op de bekende rode krachtstroom aansluiting van 400 V/16 A; de zwaarste op 400 V/32 A. In aanschaf is HF duurder dan conventioneel, maar dat prijsverschil is door de levensduurverlenging en de lagere stroomkosten is het prijsverschil snel terugverdiend. Ten slotte hebben HF-laders vergeleken met conventionele geen hoge inschakelpiek. Deze bepaalt het progressieve vastrechttarief en daar valt dus met HF flink op te bezuinigen, als dit het zwaarste elektrische apparaat in huis is.
Hybride laders
Een hybride lader maakt gebruik van een conventionele transformator, gecombineerd met hoogfrequenttechniek aan de secundaire zijde (secondary chopper). Op die manier wordt dus niet bespaard op gewicht en energieverbruik, maar wordt wel een vlakke laadspanning verkregen.
Met een dergelijke lader kunnen zeer hoge vermogens worden bereikt waarme een tractiebatterij binnen zeer korte tijd (ca 1 uur) geheel kan worden geladen. Het is duidelijk dat een dergelijk laadregime ten koste gaat van de levensduur van de batterij - een vermindering van 30% tenzij een speciaal daarvoor ontwikkelde batterij wordt toegepast.
Hybride laders zijn duur in aanschaf en gebruik. Er zijn echter situaties waarin een hybride lader de voorkeur geniet. De belangrijkste argumenten kunnen zijn: geen investering in een tweede (wissel)batterij, geen ruimtebeslag door de wisselbatterij, geen tijdverlies door het wisselen en daarmee ook geen veiligheidsrisico's voor ongetraind personeel.
Voeding
De laadspanning van een acculader is per definitie hoger dan het nominaal voltage van de accu waarvoor hij is bedoeld. Een 12V laders is daarom niet bruikbaar als voeding voor 12V apparatuur. Sommige laders beschikken over een speciale stand waarin het apparaat als gestabiliseerde voeding kan worden toegepast.
VMF laders uit de series Medium, Large en XL beschikken over een dergelijke voorziening. In de supply stand produceren zij een keurige, gestabiliseerde spanning.